تاریخچه و معرفی ساز گیتار

ساز گیتار در دسته بندی سازهای زهی قرار می گیرد که با انگشت یا با پیک نواخته می شود. به این دلیل که یر اساس ارتعاش سیم های گیتار، صدا تولید می شود، این ساز را در گروه سازهای کوردوفون قرار می دهند. ساز گیتار با وجود داشتن پیشینه ی زیاد و قابل توجه در موسیقی و قدمت در ساختار و تکنیک های نوازندگی، امروزه جایگاه بسیار خوبی در موسیقی غرب پیدا کرده، خود را با پیشرفت و تحولات موسیقی غرب هماهنگ نموده و به یکی از سازهای محبوب تبدیل شده است. به همین دلیل هم مدل های متنوعی از ساز گیتار منشعب شده که همگی پر طرفدار هستند.

تاریخچه گیتار

بعضی معتقدند که ریشه ی گیتار به ساز بربط یا عود برمی گردد. هنری جرج مایر، شرق شناس و موسیقی دان انگلیسی دراین باره می گوید: باربی توس همان عود قدیم در ایران یا بربط است و به این دلیل نام این ساز را بربط نهاده اند که کاسه اش به شکل سینه ی مرغابی است. بر به معنای سینه و بط به معنای مرغابی.

در قرن یازدهم میلادی، ساز عود که اعراب آن را العود می نامیدند، پس از حمله ی اعراب به اسپانیا، وارد اروپای جنوبی شد. عود به واقع شاخص ترین و مهم ترین سازی است که از شرق به غرب رسیده است. کلمه ی العود با حفظ حرف ل در زبان انگلیسی به لوت تبدیل شد و انواع مختلفی از این ساز به وجود آمد.

اینگرید ذهبی نیز این‌گونه می‌نویسد: در سال ۱۹۴۲ زمانی‌که اعراب و یهودیان، اسپانیا را ترک گفتند، ساز گیتار یا عود و نواختن آن آنقدر در اسپانیا و به‌ویژه در جنوب این کشور، محبوب و رایج شده بود که تبدیل به ساز محلی آن سرزمین شده بود. در اندازه عود تغییراتی داده شد و نقش و نگارهایی به آن اضافه شد و سپس نام آن را ویولا گذاشتند.در منبع دیگری درباره ی گیتار، کتاب “گیتار کلاسیک از ۱۸۰۰ تا امروز” نوشته ی موریس جی سامرفیلد اینگونه نقل شده که ریشه ی اصلی ساز گیتار چهارتار ایرانی بوده است. هم‌چنین در مقاله‌ای دیگر از هنری جرج فایر نیز می‌خوانیم که چهار تار را شیخ حیدر که از موسسان سلسله صفوی بوده است اختراع کرده است.

در دایره المعارف آمریکا نیز نوشته شده: ساز گیتار در قرن دوازدهم میلادی به وسیله عرب‌ها از ایران به اسپانیا برده شده است.

انواع گیتار

گیتار آکوستیک

گیتار آکوستیک با ظاهری شبیه به گیتار کلاسیک، سیم های فلزی و کاسه ی صدای بزرگتر، دارای زنگ صدای خاصی است و به خاطر زنگ صدایش بیشتر در سبک های بلوز، کانتری، فولک و راک کاربرد دارد. درصورتیکه به موسیقی کانتری، بلوز و فولک علاقمند هستید، میتوانید گیتار آکوستیک را انتخاب کنید.

گیتار آکوستیک از جنس چوب ساخته شده و در مدل های باکیفیت از چوب افرا یا rosewood برای ساخت آن استفاده می شود. دسته ی گیتار آکوستیک دارای ۳۴ فرت است، ۱۴ فرت از بالا تا لبه ی بدنه، و ۲۰ فرت از شروع بدنه تا سوراخ صدا. گیتار آکوستیک به شکل پیکاب دار نیز وجود دارد.

یکی از مدل های جدید گیتار آکوستیک، گیتار آویشن است. کاسه صدای گیتار آویشن که برای نخستین بار در دهه ۵۰ نمونه های اولیه آن تولید شده بود، از جنس pvc است. این مدل گیتار با پیکاب نواخته می شود و پیکاب آن پیزو است، صدای آن بین گیتار آکوستیک و گیتار الکتریک بوده و صدای بدون پیکاب آن شبیه به صدای گیتار آکوستیک است.

گیتار الکتریک

گیتار الکتریک یا برقی گیتاری است که صدایش توسط یک تقویت کننده ی الکتریکی یا آمپلی فایر تقویت می شود یا تغییر می کند.

گیتارهای الکتریکی به این دلیل ساخته شدند که در اجراهای ارکسترال یا همنوازی ها، صدای گیتار آکوستیک در میان صدای سازهای دیگری از جمله بیس یا درام گم شده و به خوبی به گوش نمی رسید. به همین دلیل ایده ی تقویت صدای گیتار شکل گرفت و منجر به ساخت گیتار الکترونیک شد.

در دهه سی میلادی گیتارهای الکتریک قدم به عرصه ی موسیقی گذاشتند و به سرعت انقلابی در موسیقی، صدا و تکنولوژی ایجاد کردند که هنوز هم ادامه دارد. سپس در دهه پنجاه میلادی، و با افزایش محبوبیت موسیقی راک اند رول، گیتارهای الکتریکی نیز راه خود را به موسیقی باز کردند و به سازی بسیار فراگیر و رایج تبدیل شدند. در گروه های موسیقی راک, عموما دو نوازنده ی گیتار الکتریک وجود دارد، یک نوازنده ملودی ها را می نوازد (گیتار لید) و نوازنده ی دیگر ریتم ها را می نوازد.

سیستم تولید صدا در گیتار الکتریک به این گونه است که با نواختن پیک بر روی سیم های گیتار، ارتعاشات ایجاد شده در سیم ها توسط پیک آپ تبدیل به سیگنال های الکتریکی می شود. پیک آپ در گیتارهای الکتریکی نقش یک میکروفون را دارد، و سیگنال ها را بوسیله ی یک سیم به آمپلی فایر می فرستد. سپس صدای تقویت شده از طریق بلندگوها پخش می شود. در مدل های قدیمی گیتارهای الکتریکی فقط یک پیک آپ داشتند، ولی گیتار الکتریک های جدید دو تا سه پیک آپ دارند.
منبع:خونی اگار